Những vách đá lớn cỡ một tòa nhà nhiều tầng hiện ra trước mặt khi Hồ Minh Phúc băng qua các bụi cây bên trong hang Sơn Đoòng, hang động rộng nhất thế giới. Từng kiếm sống bằng nghề đốn củi phi pháp, Phúc giờ là một người gùi đồ cho nhiều nhóm khách du lịch khám phá Sơn Đoòng, một hang động lớn đến mức mang trong mình cả một hệ sinh thái và khí hậu riêng.
Bị kẹt trong nghèo đói, những thanh niên trẻ như Phúc đã có thời gần như không còn lựa chọn nào khác ngoài chăn thả gia súc bên trong rừng Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng, di sản thế giới, nơi có hang Sơn Đoòng.
Trong rừng già, những người như Phúc tìm kiếm trầm hương, một loại gỗ quý giá. “Chúng tôi phải bằng mọi cách tránh kiểm lâm. Những việc chúng tôi làm đều không tốt cho tự nhiên”, Phúc chia sẻ khi nhớ về công việc trong quá khứ.
Hồ Khanh, người bản địa sống bằng nghề chăn thả gia súc, là người đầu tiên phát hiện ra hang Sơn Đoòng vào năm 1991. Khi được Hồ Khanh dẫn trở lại hang vào năm 2009, một đoàn thám hiểm người Anh phát hiện ra rằng đây là hang động rộng nhất thế giới. Theo công ty du lịch mạo hiểm Oxalis chuyên thực hiện tour khám phá Sơn Đoòng, hang rộng đủ để đặt một tòa nhà chọc trời 40 tầng ở New York vào bên trong.
Bốn năm sau, Sơn Đoòng chính thức được mở cửa cho du khách. Cuộc sống của Hồ Khanh và hàng trăm người dân địa phương đã thay đổi. Họ trở thành những người gùi hàng và hướng dẫn viên du lịch, mở dịch vụ homestay đón du khách có nhu cầu nghỉ qua đêm.
Cho đến nay, khu vực này vẫn đóng cửa với mô hình du lịch tập trung đông người. Hiện chỉ có một công ty duy nhất được phép thực hiện du lịch thám hiểm trong các hang chính và có lý do để bảo vệ quần thể Sơn Đoòng, với lượng khách du lịch hạn chế, nhưng giá vé ngày một cao.
Khi đại dịch COVID-19 lan ra toàn cầu, những người gùi hàng bản địa lẫn khách du lịch quốc tế đều đối mặt với khó khăn. Ông Khanh cho biết lượng khách đã giảm tới 90% so với thời điểm dịch chưa bùng phát.
Tuy nhiên, du lịch Sơn Đoòng về cơ bản đã chống chọi với khủng hoảng tương đối tốt, nhờ vào sự bùng nổ lượng du khách nội địa nằm trong nhóm đối tượng trung lưu đang tăng nhanh ở Việt Nam. Mô hình du lịch khám phá hang động cao cấp – một dịch vụ tạo ra 500 việc làm cho người dân địa phương, cũng bắt đầu thu hút được du khách từ nhiều nơi khác.
![Ảnh] Độc đáo những hồ đá vô cực giữa biển trời Đắk Lắk](https://dulichdaklak.gov.vn/wp-content/themes/daktip/thumb.php?src=https://dulichdaklak.gov.vn/wp-content/uploads/2025/08/ndo_br_anhbai6.jpg&w=320&h=240&zc=1&q=100)
