Đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là hướng đi được ngành Du lịch xác định tối quan trọng, nhất là trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 hiện nay. Đây sẽ là những giải pháp đột phá để đưa du lịch ngày càng phát triển, không chỉ về lượng khách hay doanh thu, mà nhằm kiến tạo một hệ sinh thái du lịch thông minh- nơi công nghệ là trụ cột mang đến cho con người những trải nghiệm độc đáo.
Đột phá từ các nền tảng số dùng chung
Nhằm giúp du lịch phục hồi và phát triển sau ảnh hưởng nặng nề của đại dịch COVID-19, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 82/NQ-CP ngày 18/5/2023 về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đẩy nhanh phục hồi, tăng tốc phát triển du lịch hiệu quả, bền vững. Trong đó, Chính phủ giao Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) xây dựng hệ sinh thái du lịch thông minh, hỗ trợ công tác quản lý nhà nước, kinh doanh dịch vụ du lịch, nâng cao trải nghiệm du khách. Tiếp đó, Thủ tướng Chính phủ có Chỉ thị 08/CT-TTg ngày 23/02/2024 về phát triển du lịch toàn diện, nhanh và bền vững, yêu cầu các địa phương triển khai chuyển đổi số du lịch đồng bộ với nội dung chuyển đổi số do Bộ VH-TT&DL chủ trì thực hiện.
Để xây dựng và phát triển hệ sinh thái du lịch thông minh theo chỉ đạo của Chính phủ, thời gian qua, ngành Du lịch đã tập trung xây dựng và đưa vào vận hành các nền tảng số dùng chung cốt lõi trong toàn ngành nhằm 3 mục tiêu quan trọng: Hỗ trợ công tác quản lý từ Trung ương đến cơ sở; Hỗ trợ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp; và Nâng cao trải nghiệm của khách du lịch.
Các nền tảng bao gồm: Hệ thống cơ sở dữ liệu du lịch Việt Nam; Phần mềm báo cáo thống kê du lịch từ Trung ương đến cơ sở; Ứng dụng du lịch quốc gia “Du lịch Việt Nam – Vietnam Travel”; Thẻ Việt – Thẻ du lịch thông minh; Ứng dụng “Quản trị và Kinh doanh du lịch”; Hệ thống vé điện tử “Trực tuyến – Liên thông – Đa phương thức” và Hệ thống Thuyết minh đa phương tiện (Multi-media Guide).
Trong số này, ứng dụng du lịch quốc gia Vietnam Travel được đánh giá cao. Đây là nền tảng số tích hợp đa dịch vụ nhằm hỗ trợ toàn diện du khách với nhiều tiện ích như: tra cứu thông tin điểm đến, sản phẩm, dịch vụ du lịch; bản đồ số du lịch; đặt vé máy bay, đặt phòng, mua vé tham quan; quản lý chương trình du lịch; phản ánh tới cơ quan chức năng…
Thẻ du lịch thông minh cũng là một bước tiến đáng chú ý khi được phát triển với công nghệ hiện đại, an toàn, bảo mật, hỗ trợ du khách giao dịch, thanh toán không dùng tiền mặt một cách an toàn, thuận tiện, nhanh chóng theo chủ trương chung của Chính phủ.
Còn hệ thống vé điện tử được thiết kế để áp dụng tại các khu di tích, bảo tàng, điểm du lịch, giúp kiểm soát tối ưu quy trình quản lý vận hành bán vé, soát vé; giảm tối đa thời gian chờ đợi của du khách khi vào cửa; các đoàn khách đông chỉ cần 01 vé duy nhất cho cả đoàn… Hiện nay, hệ thống vé điện tử đã được triển khai tại nhiều điểm du lịch tiêu biểu của Hà Nội như Văn Miếu – Quốc Tử Giám, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch, đền Quán Thánh, ngôi nhà di sản số 87 phố Mã Mây, di tích số 22 phố Hàng Buồm…
Tận dụng “chất xám” doanh nghiệp
Trong tiến trình chuyển đổi số để thúc đẩy du lịch phát triển, việc hợp tác, tận dụng “chất xám” của doanh nghiệp là bước đi đầy triển vọng. Được biết, Cục Du lịch quốc gia Việt Nam đã hợp tác với Tổng Công ty Viễn thông Mobifone xây dựng sáng kiến Hi Vietnam- một sản phẩm công nghệ tích hợp dành cho du khách quốc tế. Đây là nền tảng du lịch thông minh tích hợp eSIM miễn phí, tra cứu điểm đến, đặt dịch vụ, thanh toán quốc tế và hỗ trợ đa ngôn ngữ…
Dự kiến ra mắt vào quý III năm nay, Hi Vietnam được kỳ vọng trở thành “người bạn đồng hành số” cho du khách quốc tế tại Việt Nam: đáp ứng xu thế cá nhân hóa và trải nghiệm theo nhu cầu của du khách; đồng thời hỗ trợ hiệu quả cho công tác quản lý điểm đến và nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch.
Một sân chơi công nghệ ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI nhằm kết nối cảm xúc của du khách với điểm đến cũng đã được ngành du lịch triển khai. Đó là cuộc thi “Galaxy AI hiểu tiếng Việt – Tôn vinh du lịch Việt” do Trung tâm Thông tin du lịch (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam) phối hợp cùng Samsung Việt Nam tổ chức, diễn ra từ ngày 18/4 đến 18/5/2025.
Đây là sân chơi công nghệ ứng dụng trí tuệ nhân tạo ngôn ngữ tiếng Việt và là hành trình truyền cảm hứng sâu sắc về tình yêu quê hương, khám phá vẻ đẹp Việt Nam qua lăng kính mới mẻ của công nghệ. Với tổng giải thưởng lên tới 300 triệu đồng, cuộc thi khuyến khích cộng đồng sáng tạo nội dung là các Travel blogger, YouTuber, TikToker, nhiếp ảnh gia chia sẻ vẻ đẹp quê hương đất nước bằng công cụ hỗ trợ của Galaxy AI. Với cuộc thi này, tiếng Việt đã trở thành 1 trong 13 ngôn ngữ đầu tiên được tích hợp trên nền tảng AI của Samsung, góp phần đưa bản sắc nước nhà bước vào cuộc chơi toàn cầu với tâm thế tự tin.
Một dự án ứng dụng công nghệ số vào phát triển du lịch khác không thể không nhắc đến thời gian qua là “Yêu lắm Việt Nam” do báo Nhân dân chủ trì triển khai.Với gần 200 bảng gắn chip NFC đã được lắp đặt tại các địa danh nổi tiếng trên khắp các tỉnh, thành, từ Cột cờ Lũng Cú, Hoàng thành Thăng Long đến Mũi Cà Mau…, du khách chỉ cần một “cú chạm” để truy cập thông tin song ngữ, bản đồ điểm đến, video clip, hình ảnh, từ đó tự “thiết kế” cho mình một tour phù hợp nhất và có thể chia sẻ tức thì hành trình của mình.
Website www.yeulamvietnam.vn được thiết kế hiện đại, tích hợp bản đồ trực tuyến và chức năng tích điểm đổi quà, chứng nhận số sau mỗi lần check-in thành công. Dự án không chỉ tạo ra một cộng đồng khám phá du lịch số, mà còn mở ra khả năng khai thác dữ liệu du lịch theo thời gian thực, hỗ trợ quản lý điểm đến và phát triển kinh tế số địa phương.
Một du khách trực tiếp trải nghiệm “cú chạm” này đã chia sẻ: Chỉ cần đặt điện thoại lại gần bảng gắn chip NFC, thông tin du lịch đã tự động hiện lên theo đường link liên kết với trang web “Yêu lắm Việt Nam” để du khách có thể tìm hiểu về các thông tin nơi mình đến. Quả là rất thuận tiện và thú vị, ấn tượng nhất là tính năng khi truy cập vào trang web có thể tự đăng tải hình ảnh trải nghiệm và viết dòng cảm xúc của mình tại điểm mình đến cho chương trình.
Có thể thấy, sự đồng hành của các nhà quản lý và các đơn vị, doanh nghiệp trong cuộc đua chuyển đổi số này hứa hẹn mang đến những tăng trưởng mạnh mẽ cho du lịch Việt, không chỉ về số lượng khách, doanh thu mà hơn hết là một giá trị bền vững của điểm đến.
