Du lịch thể thao đang trở thành xu hướng được ưa chuộng tại nhiều quốc gia. Tại Việt Nam, việc đầu tư bài bản vào du lịch thể thao được kỳ vọng sẽ tạo nên bước chuyển mới cho ngành “công nghiệp không khói” trong thời gian tới.
Tại Giải leo núi “Bước chân trên mây” năm 2025, diễn ra tại Khu du lịch suối khoáng nóng Cường Hải – Trạm Tấu (Lào Cai), hàng trăm vận động viên phong trào từ khắp nơi đã cùng hội ngộ để chinh phục đỉnh Tà Xùa, một trong những cung đường đẹp và thử thách nhất miền Bắc.
Giải Leo núi “Bước chân trên mây” lần thứ II, chinh phục đỉnh Tà Xùa thu hút đông đảo vận động viên tham gia.
Anh Đức Anh (Hà Nội), một trong những người tham gia, chia sẻ: “Tôi không nghĩ một giải đấu lại có thể mang đến trải nghiệm toàn diện đến vậy. Vừa được thử thách sức bền, vừa được đắm mình trong không gian thiên nhiên hùng vĩ, khác hẳn với các cuộc thi thuần túy về thành tích”.
Theo anh Đức Anh, mỗi bước chạy không còn đơn thuần chinh phục thời gian, mà còn là hành trình cảm nhận nhịp thở của núi rừng, âm thanh của suối chảy và vẻ đẹp thiên nhiên. “Chính sự giao thoa giữa thể chất và cảm xúc khiến du lịch thể thao không chỉ phù hợp với người trẻ mà còn hấp dẫn cả những người yêu thích thiên nhiên”, anh nói.
Anh Vũ Ngọc Tân (một nhà báo làm việc tại Hà Nội), người từng tham gia nhiều giải marathon tại khu vực phía Bắc chia sẻ trải nghiệm đặc biệt khi tham gia giải chạy Ninh Bình Heritage Half Marathon 2025, sự kiện thể thao, văn hóa giàu ý nghĩa được tổ chức giữa lòng di sản Tràng An.
Theo anh, đây không đơn thuần là một giải chạy mà là hành trình hòa mình vào thiên nhiên, cảm nhận nhịp sống của vùng đất cố đô. Anh đã luyện tập suốt hai tháng trước ngày thi đấu và cảm nhận rõ thể lực được cải thiện.
“Điều khiến tôi ấn tượng nhất là cung đường chạy xuyên qua rừng núi, hang đá, đầm sen và các khu di sản, nơi mỗi bước chân đều gắn liền với vẻ đẹp văn hóa và cảnh quan thiên nhiên kỳ vĩ. Không khí trong lành, sự cổ vũ nhiệt tình của người dân địa phương và các hoạt động văn nghệ truyền thống sau giải khiến nơi đây trở thành một trải nghiệm trọn vẹn về cả thể chất lẫn tinh thần”, anh Tân chia sẻ.
Theo Tổ chức Du lịch Liên hợp quốc (UN Tourism), du lịch thể thao (Sport tourism) là loại hình liên quan đến trải nghiệm du lịch khi du khách tham gia hoặc quan sát một sự kiện thể thao mang tính cạnh tranh, được tổ chức tại một địa điểm cụ thể nào đó.
Du lịch thể thao là một trong những loại hình phát triển nhanh nhất trong lĩnh vực du lịch và được coi là ngành kinh doanh lớn, là động lực thúc đẩy và phát triển kinh tế bền vững của điểm đến du lịch.
Bà Lê Thị Hoàng Yến, Phó cục trưởng Cục Thể dục Thể thao Việt Nam nhận định: Du lịch thể thao là xu hướng phát triển tất yếu, phù hợp với chiến lược phát triển thể chất toàn dân giai đoạn mới. Thay vì chỉ ngồi xe, nghỉ dưỡng thụ động, người dân và du khách quốc tế ngày càng muốn vận động trong kỳ nghỉ, từ chạy bộ ven hồ, leo núi, đạp xe, cho đến chèo SUP, bơi biển hay chơi pickleball.
Theo bà Yến, Việt Nam là quốc gia có tiềm năng rất lớn để phát triển loại hình này nhờ vào địa hình đa dạng, khí hậu phong phú và văn hóa bản địa độc đáo. “Chúng tôi kỳ vọng du lịch thể thao không chỉ nâng cao sức khỏe cộng đồng, mà còn trở thành một mũi nhọn của ngành du lịch hiện đại, gắn với yếu tố trải nghiệm, bền vững và bản địa”, bà Yến cho hay.
Theo các chuyên gia, du lịch thể thao không còn là khái niệm mới trên thế giới nhưng tại Việt Nam đây vẫn là “kho báu” cần được đánh thức đúng cách với việc đầu tư bài bản, chuyên nghiệp.
Một trong những địa phương đi đầu trong việc tích hợp thể thao vào du lịch là tỉnh Thái Nguyên. Ông Đoàn Văn Công, Phó giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thái Nguyên cho biết, tỉnh xác định rõ du lịch thể thao là một trong bốn nhóm sản phẩm mũi nhọn trong Đề án phát triển du lịch giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030.
Quảng bá, lan tỏa hình ảnh địa phương, phát triển du lịch gắn với các hoạt động thể thao mang đến những trải nghiệm thú vị cho vận động viên.
“Chúng tôi không chỉ hướng tới các hoạt động thể thao phong trào mà còn tổ chức nhiều giải đấu chuyên nghiệp gắn với quảng bá điểm đến. Điển hình là Giải vô địch châu Á bộ môn Muay năm 2025, một sự kiện lớn không chỉ về quy mô thể thao, mà còn tạo hiệu ứng tích cực cho du lịch địa phương”, ông Công chia sẻ.
Sự kiện này được tổ chức bài bản, ngoài các trận đấu, ban tổ chức đã thiết kế khu vực trưng bày đặc sản địa phương, sản phẩm OCOP, tổ chức tour du lịch ngắn ngày cho các vận động viên và huấn luyện viên quốc tế. Các clip quảng bá điểm đến cũng được phát song song tại các khu thi đấu và khách sạn lưu trú, giúp lan tỏa hình ảnh Thái Nguyên ra khu vực và quốc tế.
“Kết hợp thể thao và du lịch không chỉ làm giàu thêm trải nghiệm cho du khách mà còn góp phần đưa hình ảnh con người và văn hóa Thái Nguyên đến gần hơn với bạn bè trong và ngoài nước. Đây là hướng đi bền vững, đồng thời giúp hiện thực hóa mục tiêu đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng của tỉnh vào năm 2030”, ông Công khẳng định.
Ông Võ Tường Kha, chuyên gia Y học thể thao cho biết, khi con người tham gia vận động trong điều kiện gắn liền với thiên nhiên sẽ giúp cải thiện tuần hoàn, tăng khả năng thích nghi với thay đổi khí hậu và địa hình.
Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể ngay lập tức tham gia các giải leo núi, trèo đèo, bơi biển hay đạp xe đường dài. Nếu không có hướng dẫn chuyên môn và chuẩn bị thể lực kỹ lưỡng, người tham gia dễ gặp phải chấn thương, sốc nhiệt hoặc kiệt sức.
Để đảm bảo an toàn, ông Kha khuyến cao, các địa phương và đơn vị tổ chức nên xây dựng lộ trình đa cấp độ, có đường đua dành cho người mới, có nhóm hướng dẫn viên y tế và thể lực đồng hành, đồng thời đẩy mạnh công tác truyền thông để người dân hiểu rõ lợi ích và cũng nắm được những nguyên tắc cơ bản để chuẩn bị đúng cách trước khi tham gia.
