Sau dịch Covid-19, lao động của các cơ sở lưu trú du lịch biến động, số lượng và chất lượng đều giảm sút. 40-50% trong tổng số nhân lực trong hệ thống đã chuyển sang làm việc khác.
Theo đó, lao động của các cơ sở lưu trú du lịch (CSLTDL) có biến động, số lượng và chất lượng đều giảm sút. Tính đến hết năm 2019, số lượng lao động trong hệ thống CSLTDL khoảng 400.000 người. Chất lượng phục vụ khách tại các CSLTDL từ 3 sao trở lên tương đối tốt, cơ bản đáp ứng yêu cầu của khách du lịch quốc tế và nội địa.
Tuy nhiên, do tác động của dịch Covid-19, giai đoạn năm 2020-2021 có nhiều lao động phải tạm nghỉ vì khách sạn đóng cửa hoặc phải làm việc luân phiên do công suất phòng quá thấp. Lao động đã dừng hợp đồng lao động với CSLTDL và tìm việc khác chiếm tới 40-50% trong tổng số nhân lực trong hệ thống.
Từ đầu năm đến nay, khi CSLTDL hoạt động trở lại, đặc biệt là khi Việt Nam mở cửa hoàn toàn du lịch (tháng 3/2022), nhiều lao động tại các khách sạn đã nghỉ việc trong năm 2020 và 2021 không quay trở lại làm việc, dẫn đến thiếu hụt lao động.
Tỷ lệ lao động tại các CSLTDL rất thấp, cụ thể: hạng 1, 2 sao bình quân đạt 0,3 lao động/1 buồng; hạng 3 sao bình quân đạt 0,5 lao động/phòng; hạng 4 sao bình quân đạt 0,8 lao động/phòng; hạng 5 sao bình quân đạt 1 lao động/buồng. Đặc biệt, ngành khách sạn vẫn thiếu nhân lực ở các vị trí giám sát, quản lý cấp trung và cấp cao.
Đối với chất lượng lao động, chất lượng lao động cũng giảm do CSLTDL phải tuyển dụng bổ sung nhân lực mới nên còn thiếu kinh nghiệm, kỹ năng phục vụ. Tỷ lệ nhân lực được đào tạo bài bản về chuyên môn, nghiệp vụ, ngoại ngữ vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế.
Cũng theo báo cáo nói trên, số lượng và chất lượng CSLTDL tại Việt Nam đang bị giảm sút. Trong năm 2020-2021, hầu hết các CSLTDL hoạt động cầm chừng, nhiều đơn vị bị đóng cửa hoặc rao bán.
Đến năm 2022, do lượng khách quốc tế còn ít nên công suất phòng thấp, vẫn còn 30-40% trong tổng số CSLTDL chưa mở cửa và dịch vụ tại nhiều nơi vẫn chưa hoạt động trở lại (dịch vụ spa, karaoke… ). Ngoài ra, cơ sở vật chất, trang thiết bị của nhiều CSLTDL (đặc biệt là các cơ sở từ 2 sao trở xuống) bị xuống cấp nghiêm trọng do không có điều kiện để đầu tư, duy tu bảo dưỡng.
