Sáng ngày 16/10, tại Hà Nội đã diễn ra Hội thảo khoa học “Phát triển du lịch nghỉ dưỡng núi tại Việt Nam”. Chủ trì Hội thảo có PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Phương – Viện trưởng Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam; TS. Hà Văn Siêu – Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam.
Chủ trì Hội thảo. Ảnh: TITC
Tham dự Hội thảo có TS. Mai Thị Thùy Hương – Phó Viện trưởng Viện VHNTTTDLVN; TS. Đào Duy Tuấn – Phó Vụ trưởng Vụ Khoa giáo – Văn xã (Văn phòng Chính phủ); bà Võ Thị Kim Dung – Đại diện Vụ Khoa học, Công nghệ, Đào tạo và Môi trường (Bộ VHTTDL); ThS. Nguyễn Thị Tâm – Phó Giám đốc Sở Du lịch Ninh Bình; ThS. Đỗ Thanh Hùng – Phó Giám đốc Vườn Quốc gia Ba Vì; cùng các nhà quản lý, chuyên gia, doanh nghiệp, khách mời, phóng viên báo chí.
PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Phương – Viện trưởng Viện VHNTTTDLVN phát biểu khai mạc. Ảnh: TITC
Phát biểu khai mạc, PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Phương – Viện trưởng Viện VHNTTTDLVN nhận định, với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, khí hậu trong lành, bản sắc văn hóa độc đáo của các cộng đồng dân tộc vùng cao, Việt Nam có đầy đủ điều kiện để phát triển loại hình du lịch vừa đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe, nghỉ dưỡng, vừa nuôi dưỡng tinh thần và kết nối văn hóa. Du lịch nghỉ dưỡng núi đang mở ra nhiều cơ hội, nhưng để trở thành động lực phát triển vùng và quốc gia, chúng ta cần nhìn nhận rõ những yêu cầu mới. Phát triển nghỉ dưỡng núi không thể tách rời bảo tồn tài nguyên tự nhiên, văn hóa bản địa và đảm bảo an toàn. Điều này đòi hỏi tư duy quy hoạch tích hợp, cách tiếp cận liên ngành và sự tham gia chủ động của cộng đồng địa phương.
Hội thảo hôm nay là cơ hội để thúc đẩy nghiên cứu, đối thoại và đề xuất chính sách phục vụ phát triển bền vững ngành du lịch. Thông qua diễn đàn, các nhà quản lý, chuyên gia, nhà khoa học và doanh nghiệp sẽ cùng chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn, kết quả nghiên cứu và các mô hình thành công trong nước và quốc tế để làm rõ hơn các trụ cột phát triển của du lịch nghỉ dưỡng núi Việt Nam trong giai đoạn tới.
Phát triển du lịch nghỉ dưỡng núi không chỉ là khai thác lợi thế địa hình hay khí hậu, mà là xây dựng hình ảnh Việt Nam như một điểm đến an toàn, nhân văn, và giàu bản sắc văn hóa. Đó là nơi du khách không chỉ đến để nghỉ ngơi, mà còn để trải nghiệm, học hỏi, chữa lành và kết nối. Vì vậy chúng ta cần hướng tới mô hình “nghỉ dưỡng núi kết hợp trải nghiệm văn hóa bản địa”, nơi mà yếu tố tự nhiên và yếu tố con người cùng hòa quyện trong một không gian sống bền vững. Đây cũng là hướng đi phù hợp với mục tiêu đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, thân thiện với môi trường và lan tỏa giá trị văn hóa Việt.
ThS. Nguyễn Thị Lan Hương – Viện VHNTTTDLVN phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: TITC
Phát biểu đề dẫn Hội thảo, ThS. Nguyễn Thị Lan Hương – Viện VHNTTTDLVN cho biết, trong bối cảnh du lịch Việt Nam đang nỗ lực phục hồi và phát triển mạnh mẽ sau đại dịch, nhu cầu về các loại hình du lịch nghỉ dưỡng gắn với thiên nhiên, chăm sóc sức khỏe và trải nghiệm văn hóa ngày càng gia tăng. Du lịch nghỉ dưỡng núi – một trong những tiểu loại hình đặc thù – đang trở thành xu hướng được nhiều địa phương, doanh nghiệp quan tâm. Với lợi thế về cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, hệ sinh thái đa dạng, không gian văn hóa bản địa đặc sắc, các vùng núi của Việt Nam có tiềm năng to lớn để phát triển các sản phẩm nghỉ dưỡng chất lượng cao, khác biệt và bền vững.
Hội thảo khoa học “Phát triển du lịch nghỉ dưỡng núi tại Việt Nam” được tổ chức với mục đích tạo ra một diễn đàn khoa học, nơi các nhà quản lý, chuyên gia, doanh nghiệp và cộng đồng cùng trao đổi, thảo luận, đề xuất giải pháp nhằm khai thác, phát huy hiệu quả lợi thế du lịch nghỉ dưỡng núi, đồng thời bảo đảm sự cân bằng giữa phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường, gìn giữ văn hóa và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân địa phương.
Hội thảo sẽ tập trung thảo luận 4 nhóm chủ đề lớn, bao gồm: Nhóm 1 – Tiềm năng và nguồn lực phát triển du lịch nghỉ dưỡng núi, Nhóm 2 – Xu hướng và các điển hình tốt, Nhóm 3 – Định hướng chiến lược và cơ chế chính sách, Nhóm 4 – Giải pháp phát triển bền vững.
TS. Hà Văn Siêu – Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam phát biểu. Ảnh: TITC
Hội thảo đã lắng nghe một số tham luận chuyên đề về Phát triển du lịch nghỉ dưỡng núi ở Việt Nam, Sự tham gia của doanh nghiệp trong phát triển du lịch nghỉ dưỡng núi, Du lịch nghỉ dưỡng núi kết hợp trải nghiệm văn hóa bản địa; Chiến lược phát triển du lịch nghỉ dưỡng núi trong bối cảnh địa giới hành chính và quy hoạch hạ tầng mới; Giải pháp phát triển du lịch nghỉ dưỡng núi ở Việt Nam…
Tại đây, các đại biểu, chuyên gia, nhà quản lý, doanh nghiệp, khách mời đã cùng nhau đi sâu trao đổi, thảo luận về thực trạng, vấn đề và đưa ra những kiến nghị, đề xuất, giải pháp để du lịch nghỉ dưỡng núi phát triển mạnh mẽ hơn.
PGS.TS. Phạm Trung Lương – Liên Chi hội Đào tạo Du lịch Việt Nam chia sẻ về thực trạng và những vấn đề đặt ra trong phát triển du lịch nghỉ dưỡng núi ở Việt Nam. Ảnh: TITC
PGS.TS. Phạm Trung Lương – Liên Chi hội Đào tạo Du lịch Việt Nam cho rằng, để phát triển du lịch nghỉ dưỡng núi, trước hết cần nhận diện được những điểm nghẽn và xác định rõ những vấn đề cần quan tâm thông qua phân tích thực trạng và phỏng vấn chuyên gia. Đây sẽ là căn cứ khoa học để đề xuất những giải pháp có tính khả thi cao để đẩy mạnh phát triển du lịch nghỉ dưỡng núi ở Việt Nam tương xứng với tiềm năng và lợi thế, góp phần tích cực vào phát triển Việt Nam trở thành điểm đến du lịch nghỉ dưỡng toàn cầu, góp phần tích cực vào phát triển kinh tế, xã hội vùng núi, nâng cao thu nhập và tạo thêm nhiều việc làm cho cộng đồng các dân tộc thiểu số, cũng như bảo tồn và phát huy có hiệu quả các giá trị, văn hóa truyền thống của cộng đồng.
ThS. Hoàng Thị Vượng – Trung tâm Nghiên cứu, Tư vấn và Đào tạo về Phát triển địa phương (STG) giới thiệu về xu hướng và mô hình thực tiễn tại Khu du lịch quốc gia Sa Pa. Ảnh: TITC
Chia sẻ về xu hướng và mô hình thực tiễn về du lịch nghỉ dưỡng núi kết hợp trải nghiệm văn hóa bản địa tại Khu du lịch quốc gia Sa Pa, ThS. Hoàng Thị Vượng – Trung tâm Nghiên cứu, Tư vấn và Đào tạo về Phát triển địa phương STG cho biết, phát huy tiềm năng, lợi thế về thiên nhiên, văn hóa, Sa Pa đã phát triển mô hình nghỉ dưỡng chăm sóc sức khỏe gắn với các dược liệu bản địa; phát triển mô hình du lịch cộng đồng gắn với bản sắc các dân tộc thiểu số, nổi bật là các tour trải nghiệm thực tế tham gia vào đời sống văn hóa cộng đồng…
TS. Phạm Hoài Chung – Nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Phát triển giao thông vận tải phát biểu tham luận về chiến lược phát triển du lịch nghỉ dưỡng núi trong bối cảnh địa giới hành chính và quy hoạch hạ tầng mới
Trong bối cảnh du lịch nghỉ dưỡng núi trở thành xu hướng tiêu dùng quan trọng, TS. Phạm Hoài Chung – Nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Phát triển giao thông vận tải nhận định, giao thông vận tải đóng vai trò then chốt trong việc định hình không gian phát triển du lịch nghỉ dưỡng núi, quyết định khả năng tiếp cận và sức hút của các điểm đến du lịch. Vì vậy, cần thiết phải triển khai các giải pháp phát triển du lịch nghỉ dưỡng núi gắn với phát triển hạ tầng giao thông – xây dựng; đẩy mạnh vận tải công cộng xanh với xe điện, cáp treo sinh thái, minibus điện, hạn chế phương tiện cá nhân; phát triển vận chuyển du lịch đa phương thức…
Ths. Hoàng Đạo Bảo Cầm – Viện VHNTTTDLVN đề xuất các giải pháp phát triển du lịch nghỉ dưỡng núi. Ảnh: TITC
Đề xuất các giải pháp phát triển du lịch nghỉ dưỡng núi ở Việt Nam, Ths. Hoàng Đạo Bảo Cầm – Viện VHNTTTDLVN nhấn mạnh, cần đánh giá chuyên đề về nhu cầu thị trường của du lịch nghỉ dưỡng núi; thiết kế đa dạng hệ thống sản phẩm du lịch đáp ứng nhu cầu, thị hiếu của khách du lịch. Có chiến lược phát triển du lịch nghỉ dưỡng núi cho quốc gia, vùng và từng khu vực; xác định khu vực ưu tiên phát triển với những định hướng cụ thể, chi tiết về sản phẩm và thị trường mục tiêu. Quy hoạch, thiết kế kiến trúc để xây dựng những khu nghỉ dưỡng núi có sức hấp dẫn cao, hài hòa với thiên nhiên, văn hóa địa phương. Gắn kết chặt chẽ với chuỗi giá trị nông nghệp, đặc biệt chú trọng tới nông sản sạch, hữu cơ và các sản phẩm nông, lâm nghiệp đặc thù địa phương; đồng thời mang đến cho du khách những trải nghiệm thú vị về sản xuất nông nghiệp. Hệ thống giao thông cần được xây dựng tạo thuận lợi, an toàn cho du khách và cung ứng cho du khách các dịch vụ du lịch. Bảo vệ môi trường; phát triển cộng đồng, xã hội…
Toàn cảnh Hội thảo. Ảnh: TITC
Đánh giá cao các tham luận tại Hội thảo, TS. Hà Văn Siêu – Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam cho biết các ý kiến đã tập trung làm rõ định hướng, giải pháp và những vấn đề cốt lõi trong phát triển du lịch nghỉ dưỡng núi, nhấn mạnh vào sự cần thiết của tính hiệu quả, bền vững và hài hòa trong phát triển du lịch nói chung và du lịch vùng núi nói riêng.
Theo TS. Hà Văn Siêu, du lịch nghỉ dưỡng núi cần được phát triển dựa trên nền tảng thị trường và sản phẩm linh hoạt, đáp ứng xu hướng và nhu cầu đa dạng của du khách. Cùng với đó là chiến lược phát triển rõ ràng, trong đó quy hoạch phải gắn liền với hạ tầng giao thông kết nối vùng miền, đặc biệt trong bối cảnh điều chỉnh địa giới hành chính hiện nay. Phó Cục trưởng cho rằng cần định hướng phát triển theo trục kết nối Đông – Tây, khai thác hài hòa giữa núi và biển để hình thành các tuyến, điểm du lịch liên kết, tạo sức hút tổng thể cho điểm đến.
Phó Cục trưởng Hà Văn Siêu cũng cho rằng, sản phẩm du lịch nghỉ dưỡng núi cần được thiết kế đa dạng, độc đáo, sáng tạo, vừa thể hiện bản sắc địa phương, vừa hài hòa với cảnh quan thiên nhiên. Mỗi dự án, mỗi không gian nghỉ dưỡng cần đạt được sự cân bằng giữa con người và thiên nhiên, giữa phát triển kinh tế và bảo tồn văn hóa – sinh thái.
