Sau một thập niên tạm dừng, Nga muốn trở lại thống trị ngành du lịch không gian đang nở rộ trên thế giới, cạnh tranh với các công ty tư nhân Mỹ.
Tỉ phú Maezawa (trái) trở về Trái đất hôm 20-12. Ảnh: AP
Nga đã đánh dấu sự quay lại lĩnh vực du lịch không gian trong tháng 12 này bằng việc đưa tỉ phú ngành thời trang người Nhật Bản Yusaku Maezawa cùng trợ lý lên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS). Maezawa là khách du lịch vũ trụ nước ngoài đầu tiên lên ISS cùng với Cơ quan Vũ trụ Nga Roscosmos kể từ năm 2009 khi Guy Laliberte, đồng sáng lập đoàn xiếc Cirque du Soleil, du hành đến trạm này.
Trạm ISS bao gồm 16 module, trong đó 4 module do Roscosmos xây dựng và cung cấp kinh phí, 9 module của Mỹ, 2 của Nhật và 1 của châu Âu. Nga đang tính bổ sung một module đặc biệt trên ISS dành cho những du khách của nước này, tổ chức các chuyến đi bộ bên ngoài trạm và thực hiện những cuộc du hành xung quanh Mặt trăng. Mát-xcơ-va cũng đang xây dựng trạm vũ trụ riêng, dự kiến phóng vào quỹ đạo năm 2025. Khi đó, ISS đã 27 năm tuổi và chỉ hoạt động 15-30 năm theo thiết kế ban đầu. Roscosmos từng chia sẻ hình ảnh của module đầu tiên thuộc phần lõi của trạm vũ trụ công nghệ cao mới, có thể bao gồm cả khách sạn cho du khách. Ngoài ra, cơ quan này còn giới thiệu các dịch vụ bổ sung cho khách du lịch không gian tiềm năng. Chẳng hạn, khách hàng có thể chọn lộ trình một vòng quay quanh quỹ đạo Trái đất kéo dài 108 phút mà nhà du hành Nga Yuri Gagarin, người đầu tiên bay vào vũ trụ, từng thực hiện năm 1961.
Sau năm 2030, Roscosmos có thể cung cấp thêm chuyến bay xung quanh Mặt trăng. Nhưng họ sẽ chậm chân hơn Công ty SpaceX của tỉ phú người Mỹ Elon Musk bởi hãng này đã công bố sứ mệnh đưa 8 người bay quanh “chị Hằng” vào năm 2023, trong đó có tỉ phú Maezawa.
Roscosmos từng độc quyền trong việc đưa những người giàu vào vũ trụ, với 7 du khách lên ISS từ năm 2001-2009. Điều này đã thay đổi khi Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) cho đội tàu con thoi gồm ba chiếc “nghỉ hưu” vào năm 2011. Trong một thập niên sau đó, NASA chộp lấy từng chiếc ghế trên tàu vũ trụ mà Roscosmos cho thuê để đưa phi hành gia lên ISS với mỗi suất trị giá 90 triệu USD. Nhưng đến năm ngoái, SpaceX lại nhảy vào cuộc đua khi thực hiện thành công sứ mệnh đưa phi hành gia lên ISS, khiến NASA bỏ rơi Roscosmos.
Mất khách hàng NASA là tổn thất tài chính lớn đối với Roscosmos trong bối cảnh cơ quan này bị cắt giảm ngân sách và dính bê bối tham nhũng. Giới phân tích cho rằng Roscosmos không còn lựa chọn nào ngoài việc trở lại lĩnh vực du lịch để giải quyết tình trạng thâm hụt. Mỗi ghế du lịch trị giá 50-60 triệu USD sẽ bù đắp chi phí phát triển tàu vũ trụ Soyuz với sức chứa 3 người, trong khi hành khách thứ hai sẽ mang về lợi nhuận. Tuy nhiên, theo Dmitry Loskutov – Tổng Giám đốc Glavkosmos – công ty con của Roscosmos, theo đuổi ngành du lịch không gian không phải vì tiền bạc, mà đó là quốc thể.
Cuộc đua đang nóng lên
Hiện chỉ có Nga, Trung Quốc và Mỹ đủ khả năng tổ chức những chuyến bay có người vào vũ trụ. Việc nhiều công ty tư nhân nhảy vào cuộc đua, nhất là SpaceX, cũng đã buộc Nga phải tăng tốc. SpaceX chưa vận chuyển khách du lịch lên ISS, nhưng năm nay họ đã lần đầu tiên đưa một nhóm nhà du hành nghiệp dư vào quỹ đạo Trái đất trong sứ mệnh dài 3 ngày.
Hồi tháng 7, hai công ty Blue Origin của tỉ phú Jeff Bezos và Virgin Galactic của Richard Branson cũng đã thực hiện những chuyến bay chở người đầu tiên, mang đến cho hành khách trải nghiệm môi trường không trọng lực trong 3-4 phút và nhìn ngắm Địa cầu từ trên cao. Theo tờ Daily Mail, Virgin Galactic đã bán được thêm khoảng 100 vé du hành không gian kể từ khi tỉ phú Branson bay lên vũ trụ. Giá vé cho mỗi chỗ ngồi của Virgin Galactic là 450.000USD.
| Ngày 20-12, tỉ phú Maezawa, trợ lý Yozo Hirano cùng nhà du hành vũ trụ người Nga Alexander Misurkin đã trở về Trái đất, kết thúc chuyến du lịch kéo dài 12 ngày trên ISS. Trong 12 ngày qua, ông Maezawa và trợ lý ghi lại tất cả các hoạt động hàng ngày để tăng tải trên kênh YouTube cá nhân.
Hồi tháng 10 vừa qua, Roscosmos cũng đã đưa nữ diễn viên Yulia Peresild và nam đạo diễn Klim Shipenko lên ISS để họ thực hiện bộ phim đầu tiên trên không gian. |
